Ο χειμώνας επηρεάζει τον εγκέφαλο

Καθώς το καλοκαίρι έχει τελειώσει και οι νύχτες μεγαλώνουν, πολλοί επιστρέφουν στις δουλειές τους από τις διακοπές μ΄ ένα βάρος στην ψυχή. Η λεγόμενη «εποχική συναισθηματική διαταραχή», η πτώση στη διάθεση και στην ενέργεια που συνοδεύει τις συννεφιασμένες ημέρες και τις μεγάλες νύχτες, επηρεάζει χιλιάδες ανθρώπους, όμως παραμένει ανεξήγητη.

Τώρα επιστήμονες εντόπισαν αλλαγές στον εγκέφαλο οι οποίες επέρχονται με τις εποχές και θα μπορούσαν να εξηγήσουν τις αιτίες της διαταραχής και τις διακυμάνσεις της διάθεσης τις οποίες προκαλούν, σύμφωνα με την εφημερίδα «Ιντεπέντεντ». Εγκεφαλογραφήματα που έχουν γίνει σε διαφορετικές εποχές του χρόνου έχουν αποκαλύψει διακυμάνσεις στη συγκέντρωση μιας πρωτεΐνης, η οποία είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά μεταξύ των κυττάρων της χημικής ουσίας του εγκεφάλου σεροτονίνη.

Δείχνουν πως τα επίπεδα της σεροτονίνης είναι υψηλότερα την άνοιξη και το καλοκαίρι και χαμηλότερα το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Όταν τα ευρήματα αυτά συγκριθούν με μετεωρολογικά δεδομένα, διαπιστώνεται ότι τα επίπεδα της σεροτονίνης ήταν στο πιο χαμηλό σημείο τις ημέρες με τη λιγότερη λιακάδα. Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου. Χαμηλά επίπεδα της σεροτονίνης εμπλέκονται στην εμφάνιση κατάθλιψης. Τα φάρμακα που επιλεκτικά αναστέλλουν την επαναπρόσληψη της σεροτονίνης αυξάνουν τα επίπεδα της ελεύθερης σεροτονίνης, θεραπεύοντας έτσι την κατάθλιψη. Η σεροτονίνη είναι η χημική ουσία που ηρεμεί το σώμα μας. Σημαντικές ποσότητες σεροτονίνης ανευρίσκονται στο ανώτερο εγκεφαλικό στέλεχος και ιδιαίτερα στη γέφυρα και τον προμήκη μυελό.

Η σεροτονίνη ανήκει στην οικογένεια των μονοαμινών και συγκεκριμένα των ινδολαμινών. Φάρμακα που επηρεάζουν τα επίπεδα σεροτονίνης είναι το LSD το οποίο προκαλεί παραισθήσεις, τα SSRIs που είναι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης και το Ecstacy που καταστρέφει τις λεπτές απολήξεις της σεροτονίνης.

Τα ευρήματα, τα οποία δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Αρχεία Γενικής Ψυχιατρικής» («Αrchives of General Ρsychiatry»), επιβεβαιώνουν ότι η λιακάδα ισοδυναμεί με ευτυχία. Άνθρωποι που ζουν σε περιοχές με περισσότερο ήλιο είναι πιο εξωστρεφείς και αισιόδοξοι απ΄ ό,τι οι βορειότεροι γείτονές τους.

Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η πιο γνωστή εικόνα απελπισίας- «Η Κραυγή» του Μουνκ - ζωγραφίστηκε στο Όσλο.